Firmy budowlane stają często przed problemem transportu i rozmieszczenia ciężkich ładunków. Elementy konstrukcyjne dostarczane na teren prac muszą być też czasami umieszczone na określonej wysokości. W takich sytuacjach znajdują zastosowanie różne rodzaje dźwigów. Często montuje się wysokie, stacjonarne żurawie, które górują nad otoczeniem, ale korzysta się też z mniejszych urządzeń poruszających się na kołach. Te ostatnie wykorzystuje się do zadań o mniejszej skali, również niezwiązanych z budownictwem, takich jak transport i przenoszenie towarów. Ponadto cechuje je mobilność i niższe koszty eksploatacji.
Żurawie samojezdne posiadają dwie zasadnicze funkcje: przemieszczają się i wykonują czynności typowego dźwigu. Funkcjonalność tego typu maszyn polega między innymi na tym, że mogą one brać udział w zwykłym ruchu ulicznym. Wiele z nich wyposażona jest w typowy układ samochodowy, podobny do pojazdu ciężarowego, zdarzają się jednak maszyny poruszające się na gąsienicach czy typowo terenowe modele.
Pojazd posiada zamontowane urządzenie dźwigowe. Po odpowiednim ustawieniu się, wysuwane są podpory zapewniające stabilizację i uruchamiany jest wysięgnik wyposażony w wyciągarkę. Obrotowy mechanizm umożliwia wykonywanie manewrów przenoszenia ładunków. Dźwig korzysta z mocy przekazywanej z silnika spalinowego. Napęd może działać na zasadzie mechanicznej, zdarzają się też konstrukcje o napędzie elektrycznym oraz hydraulicznym. Maksymalny ciężar, który urządzenie może unieść zależy od wielu czynników, między innymi od masy własnej czy długości wysięgu.
